نمایشگاه جهانی پروژههای معماری و شهرسازی دانشکدهی معماری و شهرسازی دانشگاه ملبورن استرالیا (GAP) Global Architecture Profiling در تاریخ ۲۸ سپتامبر (۶ مهر) افتتاح شد و تا ۱۲ اکتبر (۲۰ مهر) ادامه داشت. تهران، امسال مهمان ویژهی این نمایشگاه جهانی معماری بود. ایده این نمایشگاه، به وسیلهی یکی از استادان دانشگاه ملبورن، بلیر گاردینر مطرح شده است و هدف از برگزاری آن، بسط و گسترش روابط فرهنگی بین شهر ملبورن و سایر شهرهای دنیا از طریق به نمایش گذاشتن پروژههای طراحی و معماری معاصر مراکز مختلف شهری است. از تهران، استودیوی معماری کیوانی و همکاران، دفتر معماری هوبا طرح، دفتر معماری مجد آبادی، دفتر معماری کلوت، گروه طراحی شیفت، دفتر معماری موج نو و شرکت معماری نِکست در این نمایشگاه حاضر بودند.
اردلان مستوری؛ دانشجوی معماری، مدیریت پروژهی دانشگاه ملبورن و مسئول برگزاری این نمایشگاه در گفتگو با خبرنگار ایلنا گفت: این یک نمایشگاه سالانه است که ۸ سال پیاپی توسط دانشجویان و باحمایت دانشگاه، در دانشکدهی معماری دانشگاه ملبورن استرالیا، برگزار میشود. هدف اصلی این نمایشگاهِ سالانه، به نمایشگذاشتن کارهای خوب معماری شهرهایی از دنیاست که به دلایلی، ازجمله مقیاس کوچک یا به دلایل متعدد سیاسی، فرهنگی یا اقتصادی از نشریات و رسانههای معتبر معماری دنیا غایب بودهاند.
او با اشاره به انتخاب تهران برای نمایشگاه امسال گفت: کمیته نمایشگاه، از مناطق مختلف دنیا، شهرهایی را برای این نمایشگاه انتخاب کردند که شامل شرق آسیا، اروپا، آمریکای مرکزی و جنوبی و آفریقا بود. توجه کمیته بیشتر به سمت غرب آسیا و بالاخص، خاورمیانه رسیده بود و در نهایت، تهران انتخاب شد که با توجه به یکسری محدودیتها بهنظرم، در دهههای گذشته اتفاقهای خوب ولی اندکی در این حوزه بوده است
امسال، یک کمیتهی ۱۸ نفره برای برپایی این نمایشگاه تشکیل شد که من تنها ایرانی حاضر در این کمیته بودم. در این کمیته، هر فرد باید شهری را معرفی و پیشنهاد میکرد. ما سالهای پیش، کارهایی از معمارانِ کازابلانکای مراکش، پوئبلای مکزیک، سئول کرهی جنوبی، سانتیاگوی شیلی، بنگلوی هند و … به نمایش گذاشتیم. توجه بیشترِ کمیته به منطقه خاورمیانه به این خاطر بود که رویدادهای هنری و معماری این منطقه، به دلیل توجهِ دائمیِ رسانهها به اخبار سیاسی و اقتصادی این ناحیه، بهکرات به دست فراموشی سپرده میشود.
با بررسی، متوجه شدیم که کارهای معماری خیلی خوب با مقیاسهای مختلف ولی انگشتشمار، در دههی اخیر در تهران انجام شده، امّا متأسفانه به دلیل بافت شهری نامناسب، این کارها موفق نشدهاند تأثیر مثبتی را در سطح شهری بگذارند. این نکته در مطالعات ابتدایی افراد کمیته برای ارائهی یک شهر آنقدر بدیهی بود که پیش از پیشنهاد من بیشتر افراد کمیته، تهران را مدّنظر داشتند.
او ضمن اشاره به شرکتهای ایرانیِ حاضر در این نمایشگاه، پروژههای راهیافته را نام برد و گفت: از شرکت نکست آفیس ۳ پروژهی «خانهی شریفیها»، «ویلای برادر کوچکتر» و «ویلا برای یک دوست»، و از شرکت شیفت ۲ پروژهی «گالری سفید» و «ایلخانه» انتخاب شدند. از خانم مجدآبادی، خانهی «چهل گره» و «بانک ملت»، به اضافهی اینستالیشینهای «مرگ نویسنده» و «تقریب» را داشتیم. هوبا دیزاین با پروژه «اسپریس کافه»، کیوانی با پروژه «اُرسیخانه» و شرکت کلوت با «مجتمع امام رضا (ع)» در این نمایشگاه حضور داشتند.
متأسفانه، ۲ شرکت معماری که کارهای خیلی خوبی در تهران داشتند، به دلیل عدم توانایی این کمیته دانشجویی در مهیا کردن حضور فیزیکی معماران در اواسط پروسه نمایشگاه، حضورشان منتفی و یک دفتر دیگر به دلیل ضعف و عدم مکاتبات مناسب با کمیته از گزینش نهایی حذف شد. از همین جا لازم میدانم که از مشارکت و رفتار حرفهای آقای شاهین حیدری دفتر معماری موج نو، آقای علیرضا تغابنی و خانم سپیده صرافزاده از شرکت نکستآفیس، خانم نشید نبیان از شیفت، خانم حبیبه مجد آبادی، آقای هومن بالازاده از هوبا دیزاین، آقایان نیما و سینا کیوانی، آقای بوریری از کلوت، و آقای پیمان اسماعیلپور برای نگارشِ خوب پیشگفتار کتابچهی نمایشگاه تشکر کنم.
مسئول برگزاری این نمایشگاه، به شرایط مطلوب نمایشگاه امسال نسبت به گذشته اشاره کرد و گفت: امسال برای اولینبار به دلیل رزرو بودن گالریهای دانشکده و همچنین حضور رئیس دانشکده معماری، پروفسور دانلد بیتس در تهران، پیش از شروع این نمایشگاه، فضای بزرگتر و بهتری در محوطه اصلی دانشکده در اختیار کمیته قرار گرفت. باتوجه به این پتانسیل و آشنا کردن بیشترِ بازدیدکنندگان با معماران، پروژهها و کانتکس تهران؛ از شرکتها درخواست کردیم تا پاسخ به یکسری سؤالات را در قالب ویدئو برای ما ارسال کنند. همچنین، از چند عکاس خوب تهرانی دعوت کردیم تا عکسهایشان را در ۵ LCD بزرگ ورودی دانشکده به نمایش بگذارند. از این عکاسان، گیلدا گلزار، سالار نیکنفس، علیرضا گودرزی و افشین راضی با مشارکت خوبشان در نمایشگاه حاضر شدند. متأسفانه معماری معاصر ایران به دلیل عدم برخورداری از امکانات که شامل تکنولوژیهای روز، متریالهای جدید و نیروی ماهر و همچنین مدیریتهای غلط است، پیشرفت محسوسی نکرده، اما بازخوردِ نمایشگاه، تحسین بازدیدکنندگان و مخاطبین، از تسلط و غلبه بر این موانع توسط معماران ایرانی بود. باعث خوشحالی است که یکسری از معماران جوان و شناختهشدهی ما این سراشیبیای که معماری ایران در آن افتاده را درک کردند، و با تأسیس مدرسه معماری Caai برای تربیت معماران آینده پیشقدم شدند.
نمایشگاه با موفقیت چشمگیر برای یک کمیته دانشجویی، روز ۱۲ اکتبر (۲۰ مهر) به پایان رسید که در طی در ۱۰ روز بیش از ۳۵۰۰ بازدیدکننده شامل دانشجویان، شرکتهای مطرح معماری ملبورن و علاقهمندان مورد بازدید قرار گرفت که در مقایسه با پارسال پیشرفت ۱۰ برابری داشت